นอนน้อย เสี่ยงโรค NCDs มากกว่าที่คิด

ในยุคที่หลายคนใช้ชีวิตเร่งรีบและพักผ่อนไม่เพียงพอ การนอนน้อยไม่ได้แค่ทำให้คุณง่วงหรือไม่มีพลังงานเท่านั้น แต่ยังเป็นภัยเงียบที่เพิ่มความเสี่ยงของโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) และโรคแฝงอีกหลายชนิด ซึ่งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของคนไทยและทั่วโลก

นอนไม่พอ เสี่ยงอันตรายจากโรคร้าย และอ้วนง่าย

เรามักได้ยินคำแนะนำว่า “ควรนอนให้ได้อย่างน้อย 8 ชั่วโมงต่อวัน” เพื่อให้ร่างกายได้ซ่อมแซมตัวเอง และให้สมองได้พักผ่อน แต่ในความเป็นจริง หลายคนกลับนอนไม่ถึงเวลานั้น ส่งผลให้สุขภาพถดถอยอย่างช้า ๆ โดยเฉพาะในประเด็นที่ไม่ค่อยมีใครพูดถึง นั่นคือ การนอนน้อยส่งผลต่อการควบคุมความหิว ทำให้กินมากขึ้น น้ำหนักขึ้น และนำไปสู่โรคในกลุ่ม NCDs ได้ในที่สุด

การนอนหลับ คือช่วงซ่อมแซมชีวิต

การนอนคิดเป็นเวลาราว 1 ใน 3 ของชีวิตมนุษย์ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ร่างกายฟื้นฟูตัวเองในระดับลึก ทั้งสมอง หัวใจ ระบบประสาท กล้ามเนื้อ ระบบทางเดินหายใจ ฮอร์โมน และภูมิคุ้มกัน หากเรานอนน้อย ร่างกายจะไม่มีโอกาสเข้าสู่ช่วงฟื้นฟูเหล่านี้ได้อย่างเต็มที่

5 โรคแฝงที่มากับการนอนน้อย

นอกจากกลุ่มโรคเรื้อรัง NCDs แล้ว การนอนน้อยยังเพิ่มความเสี่ยงของ “โรคแฝง” ที่หลายคนไม่ทันระวัง ดังนี้:

1. โรคความจำเสื่อม

สมองต้องการช่วงหลับลึกเพื่อจัดเก็บข้อมูลใหม่ หากนอนไม่เพียงพอ สมองจะจัดระเบียบข้อมูลได้ไม่ดี ทำให้ลืมง่าย ความจำแย่ลงในระยะยาว

2. โรคหลอดเลือดสมอง

โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ทำให้สมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ เสี่ยงต่ออัมพฤกษ์ อัมพาต หรือเส้นเลือดสมองตีบ

3. โรคซึมเศร้า

การนอนไม่พอทำให้ระดับสารเซโรโทนินในสมองลดลง ส่งผลต่ออารมณ์และความสุข ทำให้รู้สึกเศร้า หดหู่ และเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า

4. โรคหัวใจ

การนอนหลับที่มีคุณภาพช่วยให้หัวใจได้พัก แต่หากหลับไม่สนิท ร่างกายเครียด หัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือทำงานหนักเกินจำเป็น เสี่ยงต่อหัวใจวาย

5. โรคอ้วน

นอนน้อยส่งผลให้สมดุลฮอร์โมนผิดปกติ ทำให้หิวบ่อย น้ำตาลในเลือดแกว่ง เกิดการสะสมไขมันมากขึ้น เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรคอ้วน เบาหวาน และไขมันในเลือดสูง

มาทำความรู้จักโรค NCDs: ภัยเงียบของคนพักผ่อนไม่พอ

NCDs (Non-Communicable Diseases) คือโรคที่ไม่ติดต่อจากคนสู่คน แต่เกิดจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น นอนน้อย ขาดการออกกำลังกาย สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ หรือกินอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ ได้แก่:

• เบาหวานชนิดที่ 2

• ความดันโลหิตสูง

• โรคหัวใจและหลอดเลือด

• โรคอ้วน

• มะเร็งบางชนิด

• ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ

กลไกในร่างกายที่พังเมื่อคุณนอนน้อย

• กินเก่งขึ้น น้ำหนักพุ่ง

นอนน้อยทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนกระตุ้นความหิว (Ghrelin) มากขึ้น และฮอร์โมนความอิ่ม (Leptin) ลดลง จึงกินจุกจิกและควบคุมอาหารได้น้อยลง

• ภาวะดื้อต่ออินซูลิน

นอนไม่พอทำให้ระบบควบคุมน้ำตาลผิดปกติ ร่างกายตอบสนองต่ออินซูลินน้อยลง เสี่ยงเบาหวาน

• ฮอร์โมนความเครียดพุ่ง